Boşanan Kadın Nasıl Geçinir?

Boşanmış kadının geçimi maddi bağımsızlığını elinde tutmayan kadınlarda boşanma sonrası içine düşülen en büyük problemlerin başında gelir. Çalışmakta olduğu bir işe sahip olan boşanan kadının geçinmesi nispeten hayat standartlarının düşürülmesi ile birlikte mümkün hale gelirken herhangi bir işte çalışmayan ve velayetini aldığı çocukları ile birlikte geçinmeye çalışan kadınlarda büyük sorunlar doğurur. İlgili maddi sorunları öngören devletimiz bu sorunlarla başa çıkabilmeleri için boşanan kadınlara bazı haklar tanımaktadır.

Boşanan kadınlarda evlilik birliğinin sonlanması nedeniyle uğrayacakları maddi kayıpların karşılanması amacıyla Türk Medeni Kanunu tarafından kendilerine bir takım haklar sunulmaktadır. Sahip oldukları haklar ile yaşadıkları maddi kayıpları telafi etmeye çalışan kadınların ilgili hakların kesilmesi veya ödenmemesi halinde maddi sıkıntıya düşmelerini önlemek adına devlet tarafından verilen hak ve yardımlar ile boşanan kadınlar maddi sıkıntılardan kurtulabilmektedirler.

Boşanan Kadının Geçinmesi İçin Yararlanabileceği Haklar Nelerdir?

Boşanan kadının sahip olduğu haklar Türk Medeni Kanunu tarafından kendisine verilmektedir. Evlilik birliğinin bitmesi sonrası kadınların ekonomik olarak uğrayacakları kayıpların telafi edilerek geçimlerinin sağlanabilmesi adına boşanma davalarında kadınlara;

• Nafaka,
• Tazminat,
• Mal paylaşımı

Hakları tanınarak ilgili şartları yerine getirmeleri halinde yukarıda sıralanan haklardan yararlanmanın yolu kanun ile açılmıştır.

Boşanan Kadına Ne Kadar Nafaka Bağlanır?

Boşanmış kadınlara bağlanacak nafaka miktarı Türk Medeni Kanunu’nda nafaka yükümlüsünün ödeme gücüne göre belirlenmektedir. 300 TL ila 400 TL arasında gerekli şartların yerine getirilmesi halinde boşanan kadınlara nafaka bağlanırken aşağıda nafaka bağlanma şartları sıralanmaktadır:

• Boşanmada kusurlu tarafın olunmaması
• Boşanma nedeniyle yoksulluğa düşülecek olması
• Nafakanın boşanma davası sırasında talep edilmesi

Yukarıda sıralanan şartlar boşanma nedeniyle yaşanacak yoksulluk sebep gösterilerek kadınlara verilen yoksulluk nafakasını tanımlamaktadır. Boşanmak isteyen eşlerin ortak çocukları olması halinde çocuğun velayeti anneye verilirse baba tarafından çocuğun bakım giderlerinin karşılanması amacıyla iştirak nafakası verilmektedir. İştirak nafakasının talep edilmesi gerekmezken ne kadar verileceği boşanma davası hakiminin yükümlü ödeme gücüne göre yapacağı hesaplama ile kesinleşmektedir.

Boşanan Kadın Tazminat Alabilir Mi?

Boşanmış kadının tazminat alması hakaret, aldatma ya da şiddet sebepli boşanma davalarında mümkündür. Maddi ve manevi tazminat talep edilebilen ilgili sebeplerde kadınlar tazminat talebinde bulunarak karşı tarafın ödeme gücü göz önünde bulundurularak hesaplanan miktarlarda maddi ve manevi tazminat alabilirler.

Boşanan Kadının Mal Hakkı

Boşanmada kadının mal hakkı evlilik birliğinin devamı sırasında edinilen mallarda geçerlidir. Maddi değere sahip her türlü taşınır ve taşınmaz mal için tanımlanan mal paylaşımı hakkında kadınların evlilik birliği devam ederken edinilen malların %50’sini alma hakkı bulunmaktadır. Ev, arsa, araba, vb. tapu ya da ruhsat ile sahipliğin belirlendiği malları evlilik birliğinin devam ettiği dönemlerde alınması halinde sahipliğin kimin üzerinde olduğunun bir önemi olmadan %50’sinde kadının da hakkı bulunmaktadır.

Mal paylaşımı için boşanma davalarında kadınların verecekleri dilekçede mal paylaşımı beyanında bulunmaları gereklidir. Davalarda hakimler kendiliğinden mal paylaşımı kararı verememektedir. Mal paylaşımı her ne kadar boşanma dilekçesi ile birlikte belirtilse de boşanmadan ayrı bir dava olarak görülerek hükme bağlanmaktadır.

Boşanan Kadına Eşi Yardım Yapmıyorsa Nasıl Geçinir?

Eşinin yardım etmediği boşanmış kadınların geçimini sağlaması başlı başına bir problemdir. Talep edilmeme veya nafakanın verilemediği sebeplere dayanan boşanma davaları sonrasında nafaka ve maddi tazminat alamayan kadınların herhangi bir işte çalışmamaları halinde geçimlerini sağlamaları oldukça zordur. Ailesinin yanına sığınması suretiyle temel ihtiyaçlarını karşılayabilecek olan kadınlar pek çok sosyal ihtiyaçlarını gidermekten uzak bir hayat süreceklerdir. Eşlerinden yardım almamaları halinde ise çalışmaları, yeniden evlenmeleri ya da devlet tarafından verilecek ayni ve nakdi sosyal yardımlar ile boşanan kadınlar temel ihtiyaçlarını karşılayabileceklerdir.

Boşanan Kadınlara Maaş Bağlanır Mı?

Boşanmış kadınlara maaş hakları SGK ve diğer kamu kurumları tarafından bazı şartların sağlanması sonrasında verilmektedir. Boşanan kadının geçinmesi için yararlanabileceği maaş hakları;

• Dul ve yetim aylığı,
• Muhtaçlık aylığı

İsimleri altında SGK ve Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı tarafından şartları ve miktarları belirlenmektedir.

Boşanmış Kadına Babadan Maaş Bağlanması

Boşanmış kadının babasından maaş alması vefat eden anne veya babanın gerekli SGK şartlarını sağlamaları halinde vefatları sonrasında mümkün olmaktadır. Eşinden boşanması ile birlikte geçinmek için herhangi bir gelire sahip olmayan kadınlar;

• Yeniden bir evlilik yapmamaları,
• Herhangi bir sigorta koluna bağlı olarak çalışmamaları,
• Geçimlerini sağlayabilecek herhangi bir gelire sahip olmamaları,
• Maaşını almak istedikleri vefat eden baba veya annelerin emekli maaşı alma hakkına sahip ya da vefat tarihi öncesi en az 900 gün SSK ya da 1.800 gün BAĞ-KUR priminin bulunması

Gereklidir. Vefat eden aile fertlerinin maaşını almak isteyen kadınların kendisinden başka herhangi bir ölüm aylığı alacak kişinin bulunmaması halinde %50, maaştan yararlanan eş ya da başka bir çocuk bulunması halinde ise %25 oranında ölüm aylığı bağlanmaktadır.

Boşandığım Eski Eşimin Maaşını Alabilir Miyim?

Boşanmış kadının eski eşinin maaşını alması için herhangi bir yasal düzenleme bulunmamaktadır. Dul ve yetim aylığı kapsamında verilen dul maaşından faydalanılması için vefat anında evlilik birliğinin devam ediyor olması gereklidir. Boşanma ile birlikte ölüm aylığı kapsamında verilen ilgili maaş hakkı kaybedilmektedir.

Boşanmış Kadının Sağlık Güvencesi

Boşanan kadınların sağlık sigortası ailesi ile birlikte yaşayarak hane içi kişi başı düşen gelirin brüt askeri ücret tutarının üçte birinden az olması gereklidir. İlgili şartı sağlaması halinde boşanan kadınlar annelerinin veya babalarının üzerinden sağlık güvencesine sahip olabilirler. Boşanma ardından anne veya babanın üzerinden sağlık güvencesi sahibi olmak için gelir testi yaptırılarak kişi başına düşen gelirin yukarıda belirtilen şartı sağladığının beyan edilmesi gereklidir. Aksi taktirde gerçekleştirilmeyen gelir testi nedeniyle GSS prim borcu tavandan belirlenerek sağlık güvencesinden ücretsiz yararlanma hakkından yararlanılamayacaktır.

Boşanmış Kadına Muhtaçlık Aylığı

Boşanan kadınlara muhtaçlık aylığı bağlanması Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı tarafından belirtilen şartları sağlaması halinde yapılacak bireysel başvuru sonrası gerçekleşmektedir. Muhtaçlık aylığından faydalanılması için;

• Herhangi bir gelir getirici işte çalışılmıyor olması,
• Sosyal güvence sahibi olunmaması,
• Herhangi bir maaş ya da kira gelirinin bulunmaması,
• Herhangi bir fiziksel engeli nedeniyle yardımdan faydalanılması halinde ilgili engele dair raporun sunulması

İle birlikte yapılacak muhtaçlık aylığı başvuruları sonrası maaş almaya hak kazanılacaktır. Muhtaçlık aylığı ayda 1 defaya mahsus olmak üzere 679 TL olarak ödenmektedir.

Boşanan Kadının Geçinmesi İçin Verilen Sosyal Yardımlar Nelerdir?

Boşanan kadınlara verilen sosyal yardımlar belediyeler tarafından ayni ve maddi yardımlar olarak gerçekleşmektedir. Boşanmış olan kadınlar ikamet ettikleri il ve ilçelerin bağlı olduğu belediyelere müracaat ederek yararlanabilecekleri yardımlar ise;

• Gıda yardımı,
• Giyecek yardımı,
• Kömür yardımı,
• Maddi yardımlar,
• İş imkanları

olarak sıralanabilir. Belediyeler içerisinde kurulan pembe veya beyaz masa tarzı birimlere yapılacak başvurular sonrası gerçekleştirilen araştırmalar neticesinde başvuru sahibi kadınların yaptıkları talepler değerlendirilerek olumlu bulunması halinde ilgili yardımlardan yararlanmak mümkün olmaktadır.

Boşanmış Kadına Kreş Yardımı

Boşanan anneye kreş yardımı geçimini sağlamak için çalışmak zorunda olan annelere 0 ila 5 yaşındaki çocukları için Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından gerekli şartların sağlanması halinde yapılmaktadır. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından yapılan kreş yardımında öncelikli olarak alınan maaş miktarı dikkate alınmaktadır. İnceleme sonucu maddi olarak zorluk çekildiğinin tespit edilmesi ile birlikte kendi evlerine sahip olmamaları şartı aranmaktadır. İlgili şartların sağlanması ile birlikte;

• Nüfus cüzdanı,
• İkametgah belgesi,
• Kira kontratı,
• Nüfus kayıt örneği,
• Çalışılan işyerinden onaylı maaş bordrosu,
• Kreş Parası Başvuru Formu

İle birlikte Aile ve Sosyal Politikalar merkezine bağlı il müdürlüklerine başvuruların gerçekleştirilmesi gereklidir.

Boşanmış Kadınlara İş İmkanı

Boşanan kadınlara iş fırsatları İŞKUR ve Belediyeler tarafından sunulmaktadır. Devlet tarafından verilen sosyal yardım miktarlarının düşük olması ve velayetine sahip olunan çocuğun bakımını sağlamak için çalışmaya ihtiyaç duyulması nedeniyle boşanan kadınların pek çoğu çalışma hayatını tercih etmektedir. Yeni bir hayata başlangıç yapılabilmesi ve boşanmanın psikolojik etkilerinden arınmak için uzmanlarca tavsiye edilen maddi özgürlüğün kazanılması sebebiyle Belediyeler ve İŞKUR tarafından sunulan iş fırsatları değerlendirilebilir.

• Bağlı bulunulan il ve ilçe belediyeleri,
• İŞKUR İl Müdürlükleri

Yapılan başvuru sonrasında boşanmış kadınlara öncelik tanıyarak dönemsel, part time ya da full time iş fırsatlarından kadınların yararlanmalarını sağlamaktadır. Çocuklu olmaları halinde ilgili başvurularda öncelik hakkı elde edebilen kadınlar belediyeler ve İŞKUR dışında özel sektörde çeşitli alanlarda aranan personel ilanlarından faydalanarak çalışma hayatına adım atabilirler.

Boşanmanın psikolojik etkilerinden kurtulmak için uzmanlar tarafından önerilen çalışma hayatı aynı zamanda boşanma sebebiyle kendilerine olan güveni yitiren kadınlar için terapi niteliği taşımaktadır. Kendi ayaklarının üzerinde durabildiğini ve çocuklarına bakabilmek için hiç kimseye muhtaç olmadığını görebilen kadınlar çalışma hayatına atılarak geçimlerini sağladıklarında yeni bir hayata başlamanın sorumlulukları ile birlikte geçmişte yaşanan kötü anıların etkisinden daha kolay kurtulabilmektedirler. Boşanan kadının geçinmesi için çalışmayı seçmesi psikolojisini düzelterek adım attığı yeni hayatta mutluluğu yakalayabilmesi için de faydalı bir eylemdir.